Een vraag die we kregen van volgers uit Nederland is hoeveel nucleaire straling we hebben gemeten tijdens onze reis in Fukushima. Dat wisselde enorm.
Op veel plekken in Japan was het ongeveer 0,1 microsievert per uur. Soms iets meer, soms iets minder. Vooral in de steden en dorpen lag het op dat niveau. Zo bezochten we op dag 4 de indoor-speelplaats voor kinderen in Koryama. Op de stralingsmeter pal naast de deur werd 0,088 microsievert per uur aangegeven.
Dat zijn normale waarden. De internationale afspraken voor acceptabele risico’s zijn dat er normaal gesproken een stralingsniveau van circa 0,1 microsievert per uur mag zijn. Dat resulteert in 1 millisievert per jaar. In Nederland is de gemiddelde stralingswaarde 0,05 tot 0,1 microsievert per uur.
Dat op veel plekken de stralingswaarden ‘normaal’ zijn, komt doordat de straling van sommige stoffen zeven jaar na de ramp vanzelf is afgenomen en door de grote schoonmaakoperaties.
Straling loopt op
Maar op dag drie in en rond Tomioka - dichter bij de kerncentrale - schoot de dosimeter soms flink omhoog tot 4 tot 6 microsievert per uur. Dit was dan wel lokaal. Vijftig meter verder kon de straling al weer flink minder zijn. Dat waren zogeheten ‘hotspots’. Vooral in bosgebieden en andere terreinen die nog niet zijn gereinigd, stuitten we op zulke plekken.
De tv-ploeg van Het Klokhuis mat zelfs een keer 14,6 microsievert per uur. Zij waren de centrale nog dichter genaderd voor beelden van het complex en daar kwam dit niveau lokaal voor. Als zij daar een jaar zouden blijven, zou het stralingsniveau bijna 128 millisievert per jaar zijn.
Af en toe zijn we dus blootgesteld aan een hogere straling, maar vanwege de korte duur is dat geen extra risico. In spookstad Tomioka werd ons geadviseerd mondkapjes te dragen vanwege de hotspots die er nog kunnen zijn. Op een klein plekje kunnen dan nog veel radioactieve deeltjes liggen. Als we die deeltjes inademen, kan dat op de lange termijn een extra gezondheidsrisico zijn, aldus organisator Green Cross International. Vandaar dat de mondkapjes werden geadviseerd.
Bekijk het stralingsniveau zelf via Safecast
Via de website van de organisatie Safecast kun je zelf ook de stralingsniveaus bekijken in de regio Fukushima. Hierop is zichtbaar dat dichterbij de kerncentrale er hogere waardes worden gemeten.
Safecast is een zogeheten open source-systeem. Vrijwilligers leveren de meetgegevens aan, zodat zij samen in beeld brengen welke stralingsniveaus er zijn. Safecast is een dag na de kernramp begonnen, vooral in reactie op de onduidelijkheid over de stralingsniveaus in de communicatie van de overheid. Safecast en de informatie daarvan wordt in de nucleaire wereld echt serieus genomen.
Via Safecast kun je ook het stralingsniveau in Nederland bekijken.
