De nieuwe energiewet vanaf 1 januari 2026

Vanaf 1 januari 2026 geldt in Nederland een nieuwe energiewet. Deze wet vervangt de verouderde Gaswet (2000) en Elektriciteitswet (1998) en is bedoeld om het energiesysteem toekomstbestendig te maken. Deze wet brengt veel veranderingen met zich mee. Dus ook voor jou als consument. In deze blog lees je wat er verandert en wat dat voor jou betekent.

1. Duidelijke regels voor opzegboetes

Tot nu toe kon het gebeuren dat je onverwacht een boete kreeg als je je energiecontract vroegtijdig opzegde. Energieleveranciers mogen alleen nog een overstapboete rekenen als dat duidelijk in je contract staat. Geen verrassingen meer dus als je overstapt naar een andere leverancier. 

2. Verplichte dynamische energiecontracten

Grote energieleveranciers (met meer dan 200.000 klanten) moeten voortaan ook dynamische energiecontracten aanbieden. Bij zo’n contract wisselt de gasprijs per dag en de stroomprijs per uur of kwartier, afhankelijk van de markt. Dit kan voordelig zijn als je je verbruik slim plant. Wist je dat je bij Pure Energie ook gewoon een dynamisch energiecontract kunt afsluiten, maar dan met een vast termijnbedrag per maand?  

Verder wordt het voor alle energieleveranciers verplicht om klanten duidelijk te wijzen op de voordelen en risico's van een dynamisch energiecontract.  

3. Transparantere en duidelijke contracten

Leveranciers moeten per 1 januari 2026 nóg duidelijkere en kortere contracten aanbieden. Je krijgt vooraf een overzicht met de belangrijkste voorwaarden en tarieven. Bij het afsluiten van een energiecontract moet het duidelijk zijn wat je afsluit tegen welke voorwaarden. Je krijgt vooraf een helder overzicht van tarieven, looptijd en opzegmogelijkheden.  

Daarbij moeten energieleveranciers duidelijker communiceren over hoe vaak energietarieven tussentijds wijzigen. Denk aan tariefswijzigingen bij een variabel- of dynamisch energiecontract. 

4. Betere bescherming bij faillissement

Gaat je energieleverancier failliet? Dan word je automatisch overgezet naar een andere partij, onder dezelfde voorwaarden. Zo voorkom je onverwachte kosten of hogere tarieven bij een andere energieleverancier.  

5. Verbod op negatieve terugleververgoedingen

Heb je zonnepanelen? Dan ontvang je voor de te veel opwekte stroom – de stroom die je niet saldeert – een netto teruglevering. Per 1 januari 2026 mag de netto teruglevering niet lager zijn dan € 0,-.Bij dynamische energiecontract mag het gemiddelde teruglevertarief per maand niet lager zijn dan € 0,-.

6. Energie delen wordt mogelijk

Je mag straks overtollige zonne-energie delen met bijvoorbeeld je buren, familie of via een energiecoöperatie. Zo kun je samen lokaal en duurzaam energie opwekken én gebruiken. Je hoeft dus niet per se zelf zonnepanelen te hebben om van lokaal opgewekte stroom te profiteren. 
 
Natuurlijk gaan we ook bij Pure Energie kijken hoe we het delen van energie in de toekomst beschikbaar kunnen maken voor onze klanten. 

7. Meer inzicht in je energieverbruik

Je krijgt veel beter inzicht in je verbruik. Zo kun je zien wanneer je de meeste stroom gebruikt en daarop inspelen. Bijvoorbeeld door apparaten te gebruiken op momenten dat stroom goedkoper is. Dit gebeurt automatisch – je hoeft hier niets voor te doen. Per 1 januari 2026 wordt een (slimme) digitale meter verplicht. Dit houdt in dat in principe alle conventionele meters in 2026 vervangen dienen te worden.

Je kunt zelf kiezen of je nieuwe meter een digitale of een slimme meter wordt. Bij een digitale meter moet je nog steeds zelf je meterstanden aflezen. Bij een slimme meter gaat dit automatisch. 

8. Verplichte modelcontracten

Per 1 januari 2026 is het voor energieleveranciers verplicht om naast het variabele modelcontract tenminste één vast modelcontract aan te kunnen bieden met een looptijd van 1 jaar of langer. Dit biedt meer zekerheid voor consumenten die niet willen kiezen voor variabele of dynamische contracten. 

9. Certificering van energievergelijkingswebsites

Om misleiding te voorkomen, kunnen energievergelijkingssites voortaan een certificaat krijgen als ze voldoen aan strenge eisen voor transparantie en onafhankelijkheid. Dit helpt consumenten bij het maken van een eerlijke keuze. 

10. Kortingen en bonussen

Energieleveranciers mogen straks alleen nog maar een korting toepassen in de vorm van een geldbedrag. Het is niet meer toegestaan om in een andere vorm zoals producten of vouchers aan te bieden als voordeel op een energiecontract.  

Je energierekening in 2026

Het is nog niet duidelijk wat deze wijzigingen precies betekenen voor jouw energierekening in 2026. We houden de ontwikkelingen op de energiemarkt nauwlettend in de gaten. Wil je op de hoogte blijven?  

Je energierekening in 2027

In 2024 werd al bekend dat de salderingsregeling stopt per 1 januari 2027. Je kunt dus in heel 2026 je opgewekte stroom nog gewoon salderen, maar het is wel slim om je alvast voor te bereiden op het afschaffen van de salderingsregeling. Denk vast na over hoe je straks nóg beter met je zelf opgewekte stroom wilt omgaan.  

Geschreven door Tess
Tess Content Marketeer