Waarom staan windmolens soms stil?

100% windenergie uit Nederland

Waarom staan windmolens soms stil? Een begrijpelijke vraag die wij als energiemaker ook regelmatig ontvangen van omwonenden. Mogelijk reed jij ook wel eens voorbij een rij windmolens waarvan er een paar stil stonden. Er zijn verschillende oorzaken waardoor windmolens soms stil staan en wij leggen deze graag aan je uit.

Curtailment

Slim omgaan met onze windenergie

Windmolens staan soms stil omdat we tijdelijk de opwek verminderen of zelfs volledig stoppen met de opwek van windenergie. Dit noemen we curtailment. De voornaamste reden hiervoor is dat de vraag naar stroom lager is dan het aanbod. 

Te weinig wind

Een logische reden waarom windmolens soms stil staan, is dat het niet hard genoeg waait om de windmolen te laten draaien. Onder windkracht 2 draaien ze vrijwel niet. Ze staan dan wel in de vrije stand en kunnen gaan draaien wanneer er wel genoeg windkracht is.

Onderhoud, inspecties of reparaties

Windmolens worden bijvoorbeeld ook voor korte tijd stilgezet wanneer er onderhoud, inspecties of reparaties plaatsvinden. Dat kun je trouwens aan de buitenkant meestal herkennen: als de windmolen stilstaat en er staat een busje aan de voet van de windmolen. In dat geval is er vaak sprake van onderhoud, inspectie of een reparatie. Als het werk is gedaan, wordt de windmolen weer volledig in bedrijf genomen.

Slagschaduw voorkomen

Windmolens die slagschaduw op zogenaamde ‘gevoelige objecten’ kunnen veroorzaken (denk aan woningen, scholen en gezondheidscentra), worden uitgerust met een stilstandsvoorziening. Hierdoor zet de windmolen zichzelf stil als er te veel slagschaduw op dat gebouw wordt veroorzaakt. De officiële norm is dat een windmolen gemiddeld maximaal 17 dagen per jaar een zogeheten gevoelig object niet meer dan 20 minuten per dag mag raken met de slagschaduw van een windmolen. In de praktijk hanteren veel initiatiefnemers van windmolens – en Pure Energie ook – een strengere norm: een gevoelig object mag maximaal circa zes uur per jaar worden geraakt door de slagschaduw. De molen wordt volledig automatisch stilgezet als de zes uur per jaar wordt overschreden. Dit voorkomt veel hinder voor omwonenden.

IJsvorming op de windmolens

Tijdens de koude wintermaanden, kan er sprake zijn van kans op ijsvorming op de bladen van een windmolen. Als een windmolen draait terwijl er ijs op ligt, kan dit gevaarlijke situaties voor omstanders opleveren. Het ijs kan bijvoorbeeld naar beneden vallen. Deze situatie wordt voorkomen doordat bij weersomstandigheden waarbij er kans is op ijsvorming op de bladen de windmolen tijdelijk stilgezet wordt. Hiervoor wordt de windmolen uitgerust met een detectiesysteem die hem automatisch stil zet.

Beschermde dieren

Voordat windmolens worden gebouwd, wordt er door ecologen altijd uitgebreid onderzocht welke dieren er leven en of de windmolens er invloed op kunnen hebben. Soms leidt dat ertoe dat windmolens zo worden ingesteld dat ze automatisch worden stilgezet als er vogels in de buurt zijn. Op sommige locaties wordt bijvoorbeeld uit dat onderzoek bekend dat een bepaalde vogelsoort steeds op dezelfde momenten langs de windmolens kan vliegen. Als de kans op vogelslachtoffers te groot is, kan worden besloten de windmolens op die momenten uit voorzorg stil te zetten. Dit gebeurt trouwens ook voor vleermuizen. Zo kunnen we de vogel- en vleermuizensterfte door windmolens voorkomen

Er is een nationaal onderzoek gestart naar het effect van één zwarte wiek van een windmolen op het aantal aanvaringsslachtoffers onder vogels. Mogelijk voorkomt dat vogelslachtoffers, maar dat en andere voor- en nadelen van een zwarte wiek moeten nu eerst goed worden onderzocht. Het onderzoek is inmiddels gestart en loopt naar verwachting tot eind 2024.

Windmolens stilzetten bij teveel wind

Als het te hard waait, worden sommige windmolens voor korte tijd stil gezet omdat ze zijn ontworpen om tot windkracht 10 energie te leveren. Dit geldt met name voor oudere types windmolens. In nieuwere types windmolens wordt vaker de techniek toegepast dat moderne elektronica ervoor zorgt dat bij storm de wieken verder verdraaien (pitchen) waardoor ze minder wind vangen en het vermogen iets vermindert. De windmolens blijven dan wel draaien en produceren. Omdat het bijna nooit zo hard waait, en omdat niet alle windmolens stil gaan staan bij storm, komt deze oorzaak van stilstand weinig voor.

100% groene stroom uit Nederlandse wind

De meeste moderne windturbines draaien echter 98% van de tijd bij voldoende wind. Oudere windturbines zullen iets vaker stilstaan, omdat zij meer onderhoud nodig hebben door hun leeftijd en door hun ontwerp. Wij wekken onze groene stroom op met windmolens en zonnepanelen in Nederland.

Onze windenergie Onze windenergie
Geschreven door
Arthur Vermeulen
Arthur Vermeulen Directeur Projecten