Windmolens staan in Nederland zowel op het land als in de zee. Een windmolen produceert natuurlijk windenergie, maar toch zijn er wel degelijk verschillen. Wat is er eigenlijk beter: windmolens op land of op zee? Beide zijn onmisbaar en toch zijn er belangrijke verschillen. Onze specialisten leggen het je uit.
Windmolens op land én op zee
Windmolens op land of juist op zee? Soms lijkt het alsof Nederland moet kiezen. In de media lees je voorkeuren van mensen, maar toch plaatst Nederland al jaren windmolens op zowel land én zee. Met succes. Inmiddels zijn er duizenden windmolens gebouwd en deze wekken allemaal duurzame energie op. We hebben nog meer windmolens nodig om samen met zonnepanelen, aardwarmte en mogelijk andere duurzame bronnen, heel Nederland te voorzien van groene stroom. Bovendien kunnen we nog op veel manieren energie besparen. Als we dit samen doen, lukt het ons om de energievoorziening van Nederland te verduurzamen.
Het klimaatakkoord
Nederland werkt nu nationaal aan 49% minder CO₂ uitstoot in 2030. Dit staat zo beschreven in Het Klimaatakkoord van de Nederlandse overheid. Deze doelstelling heeft Nederland vastgesteld. In dit akkoord staan 600 afspraken die bijdragen aan het behalen van deze doelstelling. Het plaatsen van nieuwe windmolens op land en windmolens op zee behoort tot deze afspraken. Uit de berekeningen voor het Klimaatakkoord blijkt dat ze beide nodig zijn, dus we hoeven niet te kiezen.
Windmolens op land en zee wekken veel op
Windmolens op land en op zee zijn in principe hetzelfde. De wind laat de wieken ronddraaien en daardoor wordt er elektriciteit opgewekt. Maar er zijn ook verschillen. Zo wordt er bij windmolens op zee goed opgelet dat ze tegen het zoute water kunnen. Bij windmolens op land is bijvoorbeeld belangrijk dat de windmolens minder geluid maken. En voor beide geldt: er wordt goed gekeken welk type windmolen het beste past bij het windklimaat.
Op zee waait het gemiddeld harder en constanter dan op land. Daar past een andere windmolen beter dan op land waar met de relatief minder sterke wind specifieke types worden ingezet die alsnog veel elektriciteit opwekken. Over het algemeen is het wel zo dat windmolens op zee meer opwekken. Maar ook de windmolens op land wekken steeds meer op. Windmolens op land worden steeds hoger en dat heeft invloed op de productie.
Ruimte op land en op zee is schaars
Zowel windmolens op land als op zee hebben ruimte nodig en op beide plekken is die ruimte schaars. Nederland is een dichtbevolkt land en dus moet er goed worden gekeken waar windmolens kunnen worden geplaatst. Er moet rekening worden gehouden met factoren zoals het geluid en de slagschaduw van een windmolen. Dit betekent dat op veel plekken op het land windmolens niet mogelijk zijn. Zelfs op zee is de ruimte relatief beperkt. Zo hebben vissers ruimte nodig, zijn grote delen van de zee een natuurgebied, oefent Defensie op en boven zee en zijn er drukke scheepvaartroutes. Dus ook op zee is het passen en meten om windmolens te plaatsen.
Subsidie voor windmolens op land en op zee
Een verschil dat vaak wordt genoemd, is dat windmolens op zee geen subsidie meer nodig hebben en windmolens op land wel. Daarom zou het beter zijn om windmolens op zee te plaatsen. Dat klopt niet helemaal. Windmolens op zee krijgen ook subsidie, maar dan vooraf en in natura.
Bij windmolens op zee stelt de overheid het gebied waar de molens komen ter beschikking. De overheid voert ook alle voorbereidingen op eigen kosten uit. Dat zijn bijvoorbeeld alle onderzoeken die moeten worden gedaan en (gerechtelijke) procedures die nodig zijn voor de vergunning. Ook de netaansluiting – de kabel waarmee de stroom van de windmolens op het elektriciteitsnet komt – wordt betaald door de Nederlandse overheid en daarmee dus door de belastingbetaler. Dit is in september 2018 bevestigd door de Algemene Rekenkamer: ook windmolens op zee krijgen subsidie.
Windmolens op land: subsidie achteraf
Bij windmolens op land komen al deze voorbereidingen en kosten voor rekening van de initiatiefnemers van de windmolens. Bij het maken van een plan voor windmolens is dit een grote kostenpost en ook het meest risicovol. Stel dat alle voorbereidingen worden getroffen, maar de windmolens uiteindelijk toch niet mogen worden gebouwd? Dan zijn de initiatiefnemers al het geld dat ze erin hebben gestoken kwijt. Windmolens op land krijgen pas subsidie als ze zijn gebouwd en stroom opwekken.
Windmolens op land bijna zonder subsidie
Verder kost het ongeveer evenveel om met een windmolen op land een kilowattuur groene energie op te wekken als met een windmolen op zee. Al jaren daalt de kostprijs van elektriciteit die wordt opgewekt door windmolens op land. Daardoor daalt ook de subsidie die deze windmolens krijgen hard. De SDE++-subsidie is inmiddels zo laag dat er bij nieuwe windparken eigenlijk nauwelijks nog subsidie aan windmolens op land wordt verstrekt.
Wind op land en op zee: veel overeenkomsten en allebei hard nodig
Hoewel windmolens op land en op zee beide een vorm van subsidie ontvangen, horen windmolens op land én op zee bij de goedkoopste vormen van duurzame energie. En deze vorm wordt steeds goedkoper. Bovendien zijn ze allebei hard nodig om genoeg duurzame energie op te wekken. Het bouwen van windmolens op land of windmolens op zee zijn verschillende expertises. Pure Energie is gespecialiseerd in windmolens op land. Benieuwd waar al onze windmolens staan en waar we nieuwe windmolens aan het bouwen zijn? Bekijk onze energiebronnenkaart en kies de windmolen waar jij stroom van wilt afnemen.
